Εργασιακό στρες και η επίδραση του στην αστυνομία.
Έγινε ενημέρωση: 18 Ιουν 2020
Γκόλφη Ρουμπίνη
Στυλιανουδάκη Κατερίνα
Τι είναι το στρες?
Το στρες είναι ο τρόπος με τον οποίο το σώμα ανταποκρίνεται σε κάθε είδους απαίτηση ή απειλή. Μόλις το σώμα δεχτεί απειλή , φανταστική η πραγματική, οι άμυνες του σώματος αυτόματα ενεργοποιούν την διαδικασία που ονομάζεται ‘μάχη, πάγωμα ή φυγή’. Το σώμα αντιδρά σε αυτές τις αλλαγές με σωματικές, φυσικές και συναισθηματικές αντιδράσεις. Αυτή η αντίδραση άμυνας σε καταστάσεις απειλής (φανταστικής η πραγματικής) είναι μέρος της βιολογίας του ανθρωπινού είδους ώστε να προετοιμάσει το σώμα για την απειλή που πρόκειται να δεχτεί. Έτσι, το στρες είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της ζωής μας που μπορεί να προκληθεί από διάφορα ερεθίσματα κατά την διάρκεια της μέρας όπως: περιβάλλον, σκέψεις, εργασιακό περιβάλλον κλπ….(Harowitz, 1976)
Με βάση το The American Institute of stress, πολλές έρευνες υποστηρίζουν ότι το εργασιακό περιβάλλον είναι η κύρια πηγή άγχους για τους Αμερικανούς ενήλικες τα τελευταία δέκα χρόνια. Επίσης, αυξημένα επίπεδα εργασιακού στρες σχετίζονται με αυξημένα ποσοστά καρδιακής προσβολής , υπέρτασης και άλλων διαταραχών (Yurtkorub,2013).
Επιστημονικές έρευνες υποστηρίζουν ότι το άγχος και το στρες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους , συμβάλλοντας σε έναν ‘’ κύκλο βίας’’ που μπορεί να επιφέρει τραγικά αποτελέσματα. Όταν ένας άνθρωπος βρίσκεται υπό την πίεση του στρες είναι πιθανότερο να συμπεριφερθεί επιθετικά η να ασκήσει βία όπως όταν βρεθεί εκτός ορίων , αυξάνει τα επίπεδα άγχους (Sandi,et a.,2015).
Σχετική έρευνα , διεξήχθη με σκοπό την εξέταση της σύνδεσης ανάμεσα στο στρες και την επιθετικότητα σε 53 αρουραίους. Ενεργοποιώντας τα ηλεκτρόδια , έφεραν τους αρουραίους σε κατάσταση στρες και τότε παρατήρησαν πως το επίπεδο της κορτικοειδής αυξήθηκε στην κυκλοφορία του αίματος. Η κορτικοειδή είναι μια τάξη χημικών ενώσεων που παράγεται τόσο σε ανθρώπους όσο και σε αρουραίους και μας προετοιμάζει για την αντιμετώπιση και ανταπόκριση στο στρες.Στην συνέχεια , οι αρουραίο έγιναν πολύ επιθετικοί ακόμη και με αρουραίους που είχαν υποστεί ναρκωτική ουσία και ήταν αναίσθητοι. Αυτό, με τη σειρά του, ώθησε τους επιτιθέμενους αρουραίους να παράγουν περισσότερη ορμόνη, βυθίζοντας τους έτσι σε έναν απελπιστικό κύκλο στρες και βίας (American Psychological Association,2004).
Αστυνομική Υπηρεσία : Σχέση μεταξύ στρες και επιθετικότητας
Η δουλειά της Αστυνομικής Υπηρεσίας , κυμαίνετε σε υψηλά επίπεδα κοινωνικής απομόνωσης άγχους και στρες τόσο σε λειτουργικούς όσο και σε οργανωτικούς παράγοντες. Οι λειτουργικοί στρεσογόνοι παράγοντες περιλαμβάνουν την πίεση για αποτελεσματική απόδοση , έκθεση σε βίαια σκηνικά και θάνατο ως και καταστάσεις με κίνδυνο για την ζωή τους. Οι αστυνομικοί αντιμετωπίζουν συχνά αυτές τις στρεσογόνες καταστάσεις χωρίς να είναι προετοιμασμένοι να διαχειριστούν τις γνωστικές, συναισθηματικές, συμπεριφορικές και φυσιολογικές συνέπειες του χρόνιου στρες και του οξέος τραύματος και συχνά η προσπάθεια τους για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών του στρες πραγματοποιείται σε ένα πλαίσιο συνυπάρχοντος θυμού (Anderson,2002).Με τη σειρά τους, οι κακές στρατηγικές αντιμετώπισης έχουν συσχετιστεί με αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης , διαταραχή μετατραυματικού στρες και χρήση ουσιών. Παρόλα αυτά, ο θυμός φαίνεται να είναι ιδιαίτερα προβληματικός στο έργο της αστυνόμευσης αφού συσχετίζεται αρνητικά με την επίλυση προβλημάτων και την λήψη αποφάσεων αλλά σχετίζεται θετικά με την εχθρική στάση και την τάση της τιμωρίας μέσω σκληρής επιθετικότητες (Griffin,2003).
Οι παρακάτω θεωρίες μπορούν να εξηγήσουν τα αίτια πίσω από το στρες και την επιθετικότητα που παρουσιάζει συχνά η Αστυνομική Υπηρεσία.
Θεωρία της κοινωνικής ταυτότητας
Η θεωρία της κοινωνικής ταυτότητας αναπτύχθηκε αρχικά στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ στο Ηνωμένο Βασίλειο τη δεκαετία του 1970 από τον Henri Tajfel (Tajfel, 1969).Ο Tajfel και εκείνοι με τους οποίους συνεργάστηκε για την ανάπτυξη της θεωρίας , πίστευαν ότι η δυναμική της προκατάληψης και της σύγκρουσης μεταξύ ομάδων κατανοήθηκε ως ένα κοινωνικό φαινόμενο που προκαλείται από βασικά ανθρώπινα κίνητρα και γνωστικές διαδικασίες που επηρεάζονται από τις πεποιθήσεις των ανθρώπων για τον εαυτό τους άλλα και για την κοινωνία, το κοινωνικό πλαίσιο και τις άμεσες καταστάσεις που βρίσκονται οι άνθρωποι (Abrams & Hogg, 2004). Μέσω αυτής της θεωρίας είναι κατανοητές πέντε λογικές εξηγήσεις:
Οι άνθρωποι τείνουν να έχουν ψυχολογική σύνδεση με τις ομάδες στις οποίες ανήκουν. Αυτή η σύνδεση μεταφράζεται ως κοινωνική ταυτότητα (Hogg, 2016).
Οι άνθρωποι έχουν επίσης ανάγκη για θετική αυτοεκτίμηση, και αυτή η ανάγκη τους παρακινεί να συμπεριφέρονται με τρόπους που δημιουργούν, διατηρούν και προστατεύουν τη θετικότητα της κοινωνικής τους ταυτότητας (Hogg, 2016).
Ένας τρόπος για να αυξηθεί η θετικότητα μιας κοινωνικής ταυτότητας είναι να αυξηθεί η κοινωνική κατάσταση της ομάδας στην οποία βασίζεται η κοινωνική ταυτότητα (Hogg, 2016).
Η συλλογική ευνοϊκή ομάδα και η παρέκκλιση των εξωτερικών ομάδων (δηλ. Η μεροληψία εντός της ομάδας) μπορεί να αυξήσει την κοινωνική κατάσταση της ομάδας και, κατά συνέπεια, μπορεί να αυξήσει τη θετικότητα της σχετικής κοινωνικής ταυτότητας (Hogg, 2016).
Τα άτομα έχουν κίνητρο να συμμετέχουν σε μεροληψίες εντός της ομάδας προκειμένου να δημιουργήσουν, να διατηρήσουν ή / και να προστατεύσουν μια θετική κοινωνική κατάσταση για την ομάδα τους και, κατά συνέπεια, μια θετική κοινωνική ταυτότητα (Hogg, 2016).
Κοινωνική Απομόνωση
Η κοινωνική απομόνωση προκαλεί αξιοσημείωτες αλλαγές συμπεριφοράς σε διάφορα ζώα, από έντομα μέχρι και ανθρώπους (Cacioppo&Hawkley 2009).
Είδη εντόμων που εκτρέφονται σε απομόνωση έχει παρατηρηθεί ότι έχουν υψηλότερη επιθετικότητα από αυτά που εκτρέφονται σε ένα κοινωνικό περιβάλλον (Johnson, Becnel&Nichols, 2009).
Έρευνα με αρουραίους έδειξε ότι το χρόνιο άγχος κοινωνικής απομόνωσης κατά την περίοδο μετά τον απογαλακτισμό των εφήβων οδηγεί επίσης σε υπερβολική εμφάνιση επιθετικότητας (Toth, Mikics, Tulogdi, Aliczki&Haller, 2011).
Ορισμένες μελέτες έδειξαν ότι η επιθετική συμπεριφορά των ανδρών σε άνδρες θα μπορούσε να αυξήσει την ανδρική επιθετικότητα στις γυναίκες (Kuriwada, 2016).
Αστυνομική Στολή
Ένα πολύ ορατό στοιχείο της ταυτότητας της αστυνομίας είναι η στολή . Η έρευνα δείχνει ότι οι στολές σχετίζονται με την αντίληψη της αυξημένης ικανότητας, της αξιοπιστίας, της νοημοσύνης, της βοήθειας, του καθεστώτος και της εξουσίας (Durkin& Jeffery, 2000). Πιο πρόσφατα αποτελέσματα έχουν επίσης επισημάνει τη συμβολική σχέση μεταξύ των σύγχρονων αστυνομικών στολών και των εννοιών της δύναμης και του κοινωνικού ελέγχου (Paul & Birzer, 2004). Στην πραγματικότητα, αυτή η θεωρία προτείνει μια ενδιαφέρουσα επίδραση του στρατιωτικοποιημένου ομοιόμορφου στυλ στην αστυνομική κουλτούρα. Δηλαδή, όχι μόνο η αστυνομική κουλτούρα συμβολίζεται με τις στολές που φορούν οι αξιωματικοί, η στολή λόγω του παραστρατιωτικού στυλ της, επηρεάζει επίσης την αστυνομική κουλτούρα. Δεδομένης της συμβολικής φύσης των ενδυμάτων, ένα σημαντικό ερώτημα είναι αν η απλή πράξη της ένδυσης μιας αστυνομικής στολής μπορεί να επηρεάσει τη γνωστική επεξεργασία του ενστόλου. Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι η αστυνομική στολή συμβολίζει την κοινωνική ταυτότητα - την ταυτότητα του να είναι αστυνομικός - και η υποκουλτούρα αυτής της ομάδας μπορεί να είναι κρίσιμης σημασίας όταν εξετάζεται πώς οι στολές μπορούν να επηρεάσουν τη σκέψη και τη συμπεριφορά (Civile&Obhi, 2017).
Το διάσημο πείραμα του Stanford Prison, έδειξε ότι η ένδυση σαν φύλακας ή φυλακισμένος και η αλλαγή κοινωνικού ρόλου είχε ισχυρές επιδράσεις στη μετέπειτα συμπεριφορά . (Zimbardo, 2004).
Σύγχρονες τεχνικές μείωσης στρες και επιθετικότητας
Ενσυνειδητότητα
Η διαδικασία του διαλογισμού δεν έχει σκοπό να σε κάνει διαφορετικό η καλύτερο άνθρωπο, ο διαλογισμός αφορά την πνευματική ανάπτυξη , την επίγνωση συναισθημάτων και την ενσυνηδειτότητα . Μέσα από τον διαλογισμό, ο άνθρωπος δεν προσπαθεί να αγνοήσει συναισθήματα και σκέψεις αλλά να τα παρατηρήσει και να τα κατανοήσει αποφεύγοντας την επίκριση. Με βάση προηγούμενης βιβλιογραφίας ,ο διαλογισμός με σκοπό την ενσυνηδειτότητα επηρεάζει και ταυτόχρονα αναπτύσσει την αυτογνωσία , την συγκέντρωση και τον έλεγχο των συναισθημάτων (Creswell,2017). Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει πως η ενσυνείδηση αυξάνει την ενσυναίσθηση και μειώνει τις επιφανειακές δράσεις. (Creswell,2017) .
Γνωσιακή Συμπεριφοριστική θεραπεία
Η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική θεραπεία καταγράφεται ως μια από τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους για την αντιμετώπιση στρες και θυμού. Στατιστικές έρευνες δείχνουν πως μπορεί να μειώσει την βίαιη υποτροπή με ποσοστό 28% , Η ολοκλήρωση της θεραπείας μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του κινδύνου κατά 42% στη γενική υποτροπή και η ολοκλήρωση της θεραπείας μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του κινδύνου κατά 56% στη βίαιη υποτροπή (Blacker, 2018).
Συνοψίζοντας, το στρες είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της ζωής που μπορεί να προκληθεί από διάφορα ερεθίσματα. Όταν ένας άνθρωπος βρίσκεται υπό την πίεση του στρες είναι πιθανότερο να συμπεριφερθεί επιθετικά. Οι αστυνομικοί αντιμετωπίζουν συχνά αυτές τις στρεσογόνες καταστάσεις και συχνά η προσπάθεια τους για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών του στρες πραγματοποιείται σε ένα πλαίσιο συνυπάρχοντος θυμού. Παρ'όλα αυτά , σύγχρονες τεχνικές αντιμετώπισης όπως η ενσυνειδητότητα και η ΓΝΘ , συμβάλουν στην διαχείριση και επιφέρουν σημαντικά αποτελέσματα.
Βιβλιογραφία
Abrams, D., & Hogg, M. A. (2004).Metatheory: Lessons from social identity research. Personality and social psychology review, 8(2), 98-106.
American Psychological Association. (2004). Stress and Aggression Reinforce Each Other at the Biological Level, Creating a Vicious Cycle . American Psychological Association.
Anderson, G. S., Litzenberger, R., & Plecas, D. (2002). Physical evidence of police officer stress. Policing: Int'l J. Police Strat. & Mgmt., 25, 399.
Blacker, J., Watson, A., & Beech, A. R. (2008). A combined drama‐based and CBT approach to working with self‐reported anger aggression. Criminal Behaviour and Mental Health, 18(2), 129-137.
Cacioppo, J. T., &Hawkley, L. C. (2009).Perceived social isolation and cognition. Trends in cognitive sciences, 13(10), 447-454.
Civile, C., &Obhi, S. (2017). Students wearing police uniforms exhibit biased attention towards individuals wearing hoodies. Frontiers in psychology, 8, 62.
Creswell, J. D. (2017). Mindfulness interventions. Annual review of psychology, 68, 491-516.
Durkin, K., & Jeffery, L. (2000).The salience of the uniform in young children's perception of police status. Legal and Criminological Psychology, 5(1), 47-55.
Griffin, S. P., & Bernard, T. J. (2003). Angry aggression among police officers. Police Quarterly, 6(1), 3-21.
Hogg, M. A. (2016). Social identity theory.In Understanding peace and conflict through social identity theory (pp. 3-17).Springer, Cham.
Horowitz, M. J. (1976). Stress response syndromes.
Johnson, O., Becnel, J., & Nichols, C. D. (2009). Serotonin 5-HT2 and 5-HT1A-like receptors differentially modulate aggressive behaviors in Drosophila melanogaster. Neuroscience, 158(4), 1292-1300.
Kuriwada, T. (2016). Social isolation increases male aggression toward females in the field cricket Gryllusbimaculatus. Population ecology, 58(1), 147-153.
Paul, J., &Birzer, M. L. (2004). Images of power: An analysis of the militarization of police uniforms and messages of service. Free Inquiry in Creative Sociology, 32(2), 121-128.
Sandi, C., & Haller, J. (2015). Stress and the social brain: behavioural effects and neurobiological mechanisms. Nature Reviews Neuroscience, 16(5), 290-304.
Toth, M., Mikics, E., Tulogdi, A., Aliczki, M., & Haller, J. (2011). Post-weaning social isolation induces abnormal forms of aggression in conjunction with increased glucocorticoid and autonomic stress responses. Hormones and behavior, 60(1), 28-36.
Yurtkorub, S. (2013). Job stress and job performance among employees in public sector in Istanbul: examining the moderating role of emotional intelligence. Procedia-Social and behavioral sciences, 75, 518-524.
Zimbardo, P. G. (2004). A situationist perspective on the psychology of evil: Understanding how good people are transformed into perpetrators. The social psychology of good and evil, 21-50.