Λατρεύοντας το ''ιδανικό'' μισώντας το αληθινό.
Από τον τίτλο μπορούμε να διακρίνουμε ότι το συγκεκριμένο άρθρο αναφέρεται σε ένα θέμα
το οποίο με το πέρασμα του χρόνου αντί να εξαλείφεται αναζωπυρώνεται και δεν είναι άλλο
από το Body shaming.
Πριν αρχίσουμε τους ορισμούς και τις έρευνες τις οποίες θα διαβάσετε παρακάτω θα ήθελα
να κάνουμε μια εισαγωγή έτσι ώστε να κατανοήσετε περισσότερα πράγματα για αυτό το
θέμα με παραδείγματα και όχι μόνο από έρευνες. Θα ήθελα αρχικά να σκεφτείτε πόσες
φορές έχετε υπάρξει ‘’θύτης’’ αλλά και ‘’θύμα’’ πάνω σε αυτό το θέμα.
Πολλοί από εμάς έχουμε δεχτεί σχόλια όπως : πως αδυνάτισες πρέπει να αρχίσεις να τρως
καλύτερα.... η πως πάχυνες έτσι πρέπει να χάσεις κιλά. Ακόμα και εμείς οι ίδιοι έχει τύχει να
νιώθουμε ντροπή σε μια παραλία βλέποντας ένα άλλο καλά γυμνασμένο σώμα δίπλα μας, η
μια ανάρτηση από κάποιο μοντέλο κάνοντας διακοπές.
Εκεί που χαζεύουμε στα μέσα
κοινωνικής δικτύωσης να εμφανιστεί ξαφνικά μια φωτογραφία με ένα τέλεια γυμνασμένο
σώμα και αυτόματα στο μυαλό μας να αρχίσουμε να θεωρούμε το σώμα μας άσχημο σε
σχέση με το σώμα που είδαμε σε μια φωτογραφία. Σε αυτό το σημείο αυτόματα σκεφτόμαστε
ότι αυτό είναι το τέλειο σώμα που θα πρέπει όλοι να έχουμε και όχι αυτό που έχουμε εμείς.
Αυτή η αίσθηση ντροπής για το σώμα μας είναι ένα είδος μορφής Body-shaming. Η κριτική
που μπορεί να δεχτούμε από κοντινό μας άτομο είναι και αυτό μια μορφή, επίσης και ο
σχολιασμός για το σώμα ενός ατόμου που πολλές φορές μπορεί να μας βγει ασυναίσθητα
και αυτό είναι μια μορφή Body-Shaming.
Στις μέρες μας καθημερινά βλέπουμε μέσω της τηλεόρασης, των περιοδικών, του
διαδικτύου και κυρίως των μέσων κοινωνικής δικτύωσης πολλές φωτογραφίες από πολλούς
ανθρώπους καθημερινά βομβαρδιζόμαστε με διάφορα πρότυπα σωμάτων. Σώματα
τα οποία είναι λες και έχουν βγει από ένα εργοστάσιο με κοινό γνώμονα την αποπλάνηση
και την αίσθηση του τέλειου. Πολλοί από εμάς πολλές φορές έχουμε ευχηθεί να έχουμε ένα
τέλειο σώμα όπως αυτό που είδαμε σε ένα εξώφυλλο ενός περιοδικού η σε μια φωτογραφία
αναρτημένη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και έχουμε ντραπεί αντικρίζοντας το σώμα μας
σε ένα καθρέφτη. Αυτή σύγκριση αντί να εξαλείφεται με τα χρόνια ολοένα και κορυφώνεται
με την ύπαρξη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Το άσχημο της υπόθεσης δεν είναι αυτοί
που έχουν ωραία σώματα. Σε καμία περίπτωση δεν θεωρείται κακό να έχει κάποιος ένα
καλογυμνασμένο σώμα και να το προβάλλει, είναι όμως ψυχοφθόρο και άσχημο να υποτιμά
και να συγκρίνει το σώμα του με το σώμα των άλλων. Συγκρίνοντας συνεχώς τον εαυτό μας
βλέποντας απλά μια εικόνα φτάνουμε σε σημείο να μισούμε το σώμα μας και να
αισθανόμαστε άβολα για αυτό.
Το body-shaming είναι η αίσθηση ντροπής που αισθάνεται το άτομο για το σώμα του
εκλαμβάνεται επίσης και σαν μια μορφή εκφοβισμού εξαιτίας της αρνητικής κριτικής που
δέχεται το άτομο. Αυτή η κριτική μπορεί να γίνει μέσω του διαδικτύου ακόμα και κατά
πρόσωπο κάποιες φορές. Το αποτέλεσμα της κριτικής αυτής είναι η ντροπή που θα νιώσει
το άτομο για το σώμα του.
Το Body-Shaming μπορεί να πάρει τις εξής μορφές:
1) Κριτικάρω ακατάπαυστα και δεν ικανοποιούμε από την εικόνα μου.
2) Σχολιάζω την εμφάνιση του άλλου μπροστά του.
3) Κριτικάρω την εμφάνιση ενός άλλου ατόμου την στιγμή που αυτό δεν είναι παρών στην
συζήτηση (πίσω από την πλάτη του).
Υπάρχουν πολλές έρευνες που έχουν γίνει για το body shaming και τα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης έχουν αντίκτυπο.
Ξεκινώντας τις έρευνες αξίζει να σημειωθεί η παγκόσμια ημέρα
κατά της δίαιτας η αλλιώς μέρα της μπλε κορδέλας. Η μέρα καθιερώθηκε 6 Μαΐου το 1992. Η συγκεκριμένη γιορτή
προέρχεται από την Μέρι-Έβανς-Γιανγκ η οποία είναι και επικεφαλής της αντιδιαιτικής
καμπάνιας στη Μεγάλη Βρετανία. Σκοπός της καμπάνιας είναι να αποδεχτούμε το σώμα μας
και να γιορτάζουμε κάθε μέρα για αυτό να μην ντρεπόμαστε και να αγαπάμε το διαφορετικό
που μπορεί να βλέπουμε στους άλλους η πάνω μας. Αποβάλλοντας κάθε εμμονή της δίαιτας
και απώλειας βάρους σκοπός της συγκεκριμένης καμπάνιας είναι να μπορεί ο καθένας από
εμάς να πληροφορείται για τα βλαβερά αποτελέσματα που μπορεί να έχει μια δίαιτα η οποία
δεν πληρεί διατροφικές αρχές και δεν δίνεται με συμβουλή κάποιου ειδικού διατροφολόγου και έχει στόχο μόνο την απώλεια βάρους. Αφορμή στάθηκε
μια δεκαπεντάχρονη έφηβη η οποία αυτοκτόνησε γιατί δεν μπορούσε να χάσει βάρος. Από τότε
έγραψε την εξής φράση στέλνοντας την σε πολλά δελτία τύπου <<Don’t forget to celebrate
No Diet Day>> (Μη ξεχνάς να γιορτάζεις την ημέρα κατά της δίαιτας). Η ημέρα αυτή είναι
στις 6 Μαΐου και γιορτάζεται κάθε χρόνο στην Αυστραλία, Αγγλία, Γερμανία, Ρωσία,Καναδά,
Νορβηγία Νότια Αφρική και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στο θέμα του body-shaming έχουν υπάρξει πολλές έρευνες οι οποίες έχουν απασχολήσει τα
τελευταία χρόνια πολλούς ανθρώπους. Μερικές είναι αναγραφόμενες παρακάτω σε
αποτελέσματα σε περίπτωση όμως που θα θέλατε να ενημερωθείτε πιο πολύ στο κομμάτι
αυτών των ερευνών υπάρχουν και στα ''citations'' κάτω η μπορείτε να ανατρέξετε στο
googlescolar με αναζήτηση το body shaming και θα σας εμφανιστούν διάφορες έρευνες σε
μορφή pdf.
Μερικά αποτελέσματα ερευνών αναγράφουν τα εξής:
Έρευνα που έγινε σε ένα κολέγιο είχε ως αποτέλεσμα το ποσοστό των 50% -70% των
φοιτητών ήθελε να έχει πιο αντρικό και μυώδες σώμα (Frederick et al 2007).
Ένα θετικά διαμορφωμένο σώμα (Positive body image) είναι μια εξέλιξη που πηγάζει και έχει
γίνει με σκοπό την αποφύγει ενός άσχημου σώματος (Negative body
image).(Tylka & Wood, Barcalow 2015).
Πολλές γυναίκες μπορεί να αισθανθούν ότι δεν πληρούν τις ''προδιαγραφές'' για ένα τέλειο
σώμα και καταλήγουν να αισθάνονται άσχημα για τον εαυτό τους και να νιώθουν ντροπή για
το σώμα τους. Αυτό το συναίσθημα είναι μια μορφή body-shaming. Μια μελέτη η οποία
διεξάχθηκε από τον Jean M Lamont (2015) προέβλεπε συσχέτιση του bodyshaming με
επιπτώσεις της ψυχικής υγείας σε διάφορα νοσήματα όπως το άγχος και η κατάθλιψη.
Για τις γυναίκες του Δυτικού κόσμου οι προδιαγραφές για ένα ωραίο σώμα είναι τα λεπτά και
καλά γραμμωμενα άκρα. Ένα αδύνατο σώμα πάντα συνδέεται με νεότητα στόχος όλων των
θετικά διαμορφωμενων σωμάτων είναι αυτός.
Συμβουλές καταπολέμησης Body shaming.
Τα παρακάτω παραδείγματα έχουν δοθεί με σκοπό την εξάλειψη του Body shaming και είναι
απλές συμβουλές οι οποίες θα μας κάνουν να σκεφτούμε καλύτερα τις κριτικές που δίνουμε
και λαμβάνουμε από άτομα γύρω μας και αφορούν το σώμα μας.
Αν το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια αύξηση κιλών στο σώμα μας και αισθανόμαστε την
ανάγκη να χάσουμε κιλά κάλο θα ήταν πριν ξεκινήσουμε την διαδικασία διατροφής και
εκγύμνασης να απαντήσουμε στο εξής ερώτημα : Τα κιλά θέλουμε να τα χάσουμε από δικιά
μας επιθυμία η από επιθυμία άλλων; Αν έχουμε σαν στόχο την απώλεια κιλών γιατί το
θέλουμε οι ίδιοι να το κάνουμε αν όμως μας αναγκάζει κάποιος άλλος κάλο θα ήταν να μην
ξεκινήσουμε κάτι για την ευχαρίστηση του άλλου ατόμου αψηφώντας τον εαυτό μας και τα
θέλω του. Αν αισθανόμαστε καλά με τα κιλά μας καλό θα ήταν να παραμείνουμε με αυτά.Και
όταν αισθανθούμε εμείς την ανάγκη να ξεκινήσουμε κάτι μόνο τότε να το κάνουμε.
Καλό θα ήταν να μην υπάρχει δισταγμός στην έκφραση των συναισθημάτων. Αν
μοιραστούμε με άλλα άτομα γύρω μας τα συναισθήματα μας θα μας κάνει αυτόματα να
νιώσουμε καλύτερα με το σώμα μας. Με αυτό τον τρόπο θα μάθουν και οι άλλοι γύρω μας
πως αισθανόμαστε και δεν θα είναι τόσο επικριτικοί μαζί μας.
Εφόσον θέλουμε να μειώσουμε την κριτική των άλλων γύρω μας και να μην επιρρεαζόμαστε
καλό θα ήταν να μη ερχόμαστε σε επαφή με άτομα τα οποία κρίνουν αρνητικά και έχουν με
αυτό το τρόπο αντίκτυπο στην ψυχική μας υγεία.Με αυτό τον τρόπο θα απαλείψουμε από
τον εαυτό μας τα αρνητικά χαρακτηριστικα και θα αρχίζουμε να αγαπάμε το σώμα μας χωρίς
να μας ενδιαφέρει η άσχημη κριτική που γίνετε από τους άλλους. Εντοπίζοντας στον εαυτό
μας σημεία τα οποία εμείς θεωρούμε όμορφα και αγοράζοντας ρούχα τα οποία θα
κολακεύουν και θα αναδεικνύουν τα ωραία σημεία του σώματος μας με αυτόν τον τρόπο θα
τονώσουμε την αυτοπεποίθηση μας και θα αρχίσουμε να έχουμε θετικά συναισθήματα για το
σώμα μας.
Τελος, αξίζει να σημειωθεί ότι η πρόληψη σε όλα τα θέματα είναι από τις καλύτερες τακτικές.
Με την ενημέρωση όλων των νέων και εφήβων της κοινωνίας θα υπάρχει μείωση στο θέμα
του Body Shaming. Το σχολείο είναι μια από τις βασικότερες πηγές διαμόρφωσης
προσωπικότητας. Καλό θα ήταν να τεθεί σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα από ειδικούς ψυχικής
υγείας οι οποίοι θα εστιάζουν σε διάφορα θέματα και οι έφηβοι σιγά σιγά θα μάθουν να
αντιμετωπίζουν το σώμα τους και να αποδέχονται το διαφορετικό. Μόνο με αυτό τον τρόπο
θα μπορέσουμε να αλλάξουμε την νοοτροπία μας και να αποδεχτούμε το σώμα μας αλλά και
το διαφορετικό που είναι γύρω μας χωρίς να κάνουμε αρνητική κριτική.
Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να αποδεχτούμε το σώμα μας να το αγαπάμε και να
αψηφούμε τα ''πρότυπα ομορφιάς'' που μας κάνουν να νιώθουμε διαφορετικοί βγάζοντας
μας άσχημα συναισθήματα. Με την αποδοχή του σώματος μας και τον σταματημό της
αρνητικής κριτικής στους γύρω μας θα αρχίσουμε να αποδεχόμαστε το διαφορετικό και σιγά
σιγά θα εξαλείψουμε το θέμα του body-shaming.
Citations:
Frederick, D. A., Forbes, G. B., Grigorian, K. E., & Jarcho, J. M. (2007). The UCLA Body Project I: Gender and ethnic differences in self-objectification and body satisfaction among 2,206 undergraduates.Sex Roles,57(5-6), 317-327.
Lamont, J. M. (2015). Trait body shame predicts health outcomes in college women: A longitudinal investigation.Journal of behavioral medicine,38(6), 998-1008.
Tylka, T. L., & Wood-Barcalow, N. L. (2015). What is and what is not positive body image? Conceptual foundations and construct definition.Body image,14, 118-129.
https://www.sansimera.gr/worldays/90